"Eğer uygulama
veya işlev unsurları açısından hoşa giden ya da son derece dengeli olan bir
forma ulaşılmışsa, orada Altın Sayı'nın bir fonksiyonunu arayabiliriz... Altın
Sayı, matematiksel hayal gücünün değil de, denge yasalarına ilişkin doğal prensibin
bir ürünüdür."
Mısır'daki piramitler,
Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa adlı tablosu, ay çiçeği, salyangoz, çam
kozalağı ve parmaklarınız arasındaki ortak özellik nedir?
Bu sorunun cevabı,
Fibonacci isimli İtalyan matematikçinin bulduğu bir dizi sayıda gizlidir.
Fibonacci sayıları olarak da adlandırılan bu sayıların özelliği, dizideki
sayılardan her birinin, kendisinden önce gelen iki sayının toplamından
oluşmasıdır.
Fibonacci Sayıları:
|
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8,
13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, ...
|
Fibonacci sayılarının
ilginç bir özelliği vardır. Dizideki bir sayıyı kendinden önceki sayıya
böldüğünüzde birbirine çok yakın sayılar elde edersiniz. Hatta serideki 13.
sırada yer alan sayıdan sonra bu sayı) sabitlenir. İşte bu sayı "altın
oran" olarak adlandırılır.
233 / 144 = 1,618
377 / 233 = 1,618
610 / 377 = 1,618
987 / 610 = 1,618
1597 / 987 = 1,618
2584 / 1597 = 1,618
İnsan Vücudu ve Altın Oran
|
Leonardo da Vinci insan vücudundaki ölçüleri
belirlerken altın oranı kullanmıştır.
|
Sanatçılar, bilim adamları
ve tasarımcılar, araştırmalarını yaparken ya da ürünlerini ortaya koyarlarken
orantıları altın orana göre belirlenmiş insan bedenini ölçü olarak alırlar.
Leonardo da Vinci ve Corbusier tasarımlarını yaparken altın orana göre
belirlenmiş insan vücudunu ölçü almışlardır. Günümüz mimarlarının en önemli
başvuru kitaplarından biri olan Neufert'te de altın orana göre belirlenmiş
insan vücudu temel alınmaktadır.
İnsan Bedeninde Altın Oran
Bedenin çeşitli kısımları arasında var
olduğu öne sürülen ve yaklaşık altın oran değerlerine uyan "ideal"
orantı ilişkileri genel olarak bir şema halinde gösterilebilir.
Aşağıdaki şemada yer
alan M/m oranı her zaman altın orana denktir: M/m=1,618
İnsan vücudunda altın
orana verilebilecek ilk örnek; göbek ile ayak arasındaki mesafe 1 birim olarak
kabul edildiğinde, insan boyunun 1,618'e denk gelmesidir. Bunun dışında
vücudumuzda yer alan diğer bazı altın oranlar şöyledir:
Parmak
ucu-dirsek arası / El bileği-dirsek arası,
Omuz hizasından baş ucuna olan mesafe / Kafa
boyu,
Göbek-baş ucu arası mesafe / Omuz hizasından baş
ucuna olan mesafe,
Göbek-diz arası / Diz-ayak ucu arası.
İnsan Eli
Elinizi derginin sayfasından çekip ve
işaret parmağınızın şekline bir bakın. Muhtemelen orada da altın orana şahit
olacaksınız.
Parmaklarımız üç
boğumludur. Parmağın tam boyunun İlk iki boğuma oranı altın oranı verir (baş
parmak dışındaki parmaklar için). Ayrıca orta parmağın serçe parmağına oranında
da altın oran olduğunu fark edebilirsiniz.
2 eliniz var, iki
elinizdeki parmaklar 3 bölümden oluşur. Her elinizde 5 parmak vardır ve
bunlardan sadece 8'i altın orana göre boğumlanmıştır. 2, 3, 5 ve 8 fibonocci
sayılarına uyar.