Dünyanın En İyi 6 Yeraltı Bilim Laboratuvarı

 Evreni görüntülemek için astronomlar dünyada ve uzayda bulunan teleskopları kullanıyorlar. Bu sayede galaksileri, nebulaları, dış gezegenleri ve pek çok gök cismini görüntüleyebiliyorlar. Fakat, evrenin görünmez kuvvetleri, örneğin nötrinoları ve karanlık maddeyi görüntülemek için farklı bir yaklaşım izliyorlar, yeraltına gidiyorlar. Yeraltında bulunan gizli ve özel bilim laboratuvarlarını öğrenmek için bu yazımızı okuyabilirsiniz.

Yer altında olmak bilim adamlarına, Dünya’ya giren parçacıklardan gelen gürültüler veya kozmik ışınlardan gelen ve diğer arkaplan radyasyonundan koruma sağlıyor.
 

Ya da ye raltında eski madenleri değerlendirerek, nükleer yakıt üzerinde çalışıyor ya da tünellere parçacıklar hızlandırıcıları döşüyorlar .
 

Yeraltı Bilim Laboratuvarları iki kıtaya yayılıyor evrenin sırlarına ışık tutuyor. İşte yer altındaki en iyi bilim laboratuvarları :

1.Kanada Yeraltı Atom Enerjisi Araştırma Laboratuvarı

Nükleer yakıt elde etmek her zaman tehlikeli bir iş olsa da tıp teknolojileri ve başka teknolojiler için yararlı olması nedeniyle halen vazgeçilmez. Yeraltı Araştırma Laboratuvarı’ndan düşük geçirgenlikli kaya kütlesi içinde yakıtı depolamak için yöntemler deniyor.

Yerin 440 metre altında yer alan laboratuvar kayaların kazındıktan sonra nasıl şekil değiştirdiğini ve yer altı suyunda ne nükleer ürünler oluştuğunu gösteriyor. Deneyinde birinde 46 km ve 3,5 metre çapında kayada tünel açılarak deformasyon incelendi. Diğer bir deney ise tünelin nasıl kapatıcı olduğunu gözlemliyor.

2. Büyük Yeraltı Zenon Dedektörü

Güney Dakota’ da Blakc Hills’ in 1,6 km km arkasına gömülen dedektör karanlık madde deneyi yapıyor. Deneyin kalbinde ise 370 kg’lık sıvı zenon dedektörü parçacık tespiti için kullanılıyor.

İlk sonuçlar Ekim 2013’ de yayınlandı ve karanlık maddeye ilişkin hiçbir kanıt olmadığı söylendi. Deneyin yine de birkaç yıl daha devam edeceği belirtildi. Bilm insanları halen WIMP ile ışık ve elektron etkileşimi olduğunda dedektörde göreceklerini düşünüyorlar. WIMP zenon atomuna dokunduğunda dedektörlerde foton görülecek.

3. Gran Sasso Ulusal Laboratuvarı

1400 metre kayayla kaplı Gran Sasso Ulusal Laboratuvarı nötrinoların varlığını tespit etmeye adanmış bir bilim laboratuvarı. Laboratuvar L’Aquila ve Teramo arasındaki otoban tünelinin arkasında inşa edilmiş ve Roma’dan 120 km uzaklıkta.

Bu laboratuvarda daha önce yapılan testte parçacıkların ışıktan hızlı gittiği düşünülmüştü. Sonrasında ise fiber optik sistemde bir problem olduğu anlaşıldı.

4.MINOS

Minnesota’da bulunan yaşlı demir madeni evrendeki temel parçacıklar hakkın bilgi edinmek için mükemmel bir yer aslında. Yerin 800 metre altında nötrinolar ve karanlık madde için birkaç dedektör yerleştirilmiş durumda.

2011 yılında MINOS nötrino deneyinde bu bilimsel laboratuvar nötrinoların bir çeşitine varlığına dair bir kanıt buldu. Nötrinolar yüksüz ve nerdeyse kütlesiz parçacıklar ve üç türleri mevcut elektron, müon ve tau.Bu laboratuar müon nötrinolarının elektron nötrinolarına dönüştüğünü gözleyen iki laboratuvardan biri.

5. CERN

Dünya’nın en büyük ve en güçlü parçacık hızlandırıcısına sahip CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi anlamına gelen Fransızca Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire) yerin 175 metre altında bir seri halinde parçacık hızlandırıcılara sahip. 27 km uzunluğunda magnetize bir halka iki yönden ışın yollayarak parçacıkları inanılmaz bir şekilde ışık hızına yakın hızda çarpıştırıyor. Çarpışmalar bu manyetik halkanın etrafında bulunan dört detektöre yakın yerlerde yapılıyor. Son yıllarda tanrı parçacığı (Higgs) deneyi nedeniyle oldukça ilgi çeken yeraltı laboratuvarında binlerce bilim adamı çalışıyor. Evrenin nasıl oluştuğunu cevap arayan fizikçiler için CERN bir bilim tapınağı sayılabilir. Yeraltında bulunan kayalar sayesinde LHC 50 ila 100 metre arasında güvenle yalıtılıyor.

6. SNOLAB

Madencilerde aynı yeri paylaşan SNOLAB ( Sudbury Nötrino Gözlemevi) yerin 2 km altında Sudbury’deki Vale Creighton Madeni’nde çalışıyor. Kanada’da bulunan madende madenciler nikel çıkarırken, SNOLAB’taki bilim adamları astroparçacık fiziğiyle uğraşıyorlar.

Karanlık madde ve pek proje üzerinde çalışan laboratuvar deneylerini işte bu madende yapıyor. SNOLAB’ taki Picasso deneyinde WIMP(kütleyle zayıf etkileşim parçacığı) adı verilen karanlık madde parçacığı freon damlacıklar kullanılarak tespit edilmeye çalışıyor. Karanlık maddenin aslında evrenin % 22’lik bir kısmını oluşturduğu düşünülüyor. Geri kalan % 74’ü karanlık enerji iken , sadece % 4’ü maddeden oluşuyor. Şimdilik gözlemlediğimiz kısmı da zaten bu % 4 madde.

Yakında açılacak Kriyojenik Karanlık Madde Deneyi ile WIMP avlamak için germanyumdan katı hal dedektörü yapılacak.

https://cosming.com/News/Detay/0/212/_en‎