SHRÖDİNGER'İN KEDİSİ
Schrödinger’in Kedisi, Avusturyalı
fizikçi Erwin Schrödinger tarafından ortaya atılmış, kuantum fiziğiyle ilgili olan, hakkında çok tartışma yapılmış
düşünce deneyi. Genellikle kuantum mekaniği ve Kopenhag Yorumu’yla ilgili
bir paradoks olarak bilinir.
Deney, 1935 yılında ortaya atılmıştır ve tamamen teorik bir
deneydir. Deney, Schrödinger’in Kopenhag Yorumunu (bkz,Kuantum Gerçeği) ve genel olarak kuantum
fiziğinde gördüğü bazı sorunları açıklamaktadır. Deney, deneyin sonunda ölü ya
da diri olabilecek hayali bir kediyle ilgilidir. Ürünün ölü ya da diri olması,
“gözlemden önceki rastgele bir durum”un sonucudur.
Schrödinger’in Kedisi – Deney
düzeneği, hem ölü hem diri kedi.
Deney Düzeneği
Deneyde kapalı bir kutunun
içinde bir düzenek ve başlangıçta canlı olan bir kedi vardır.
(Kutunun içinin hiçbir
şekilde gözlemlenememesi çok önemli bir noktadır. Bunun sebebi Kopenhag
Yorumu’dur.)
Düzeneğin içeriği şöyledir:
Bozunma olasılığı %50 olan
bir parçacık, bu parçacığın bozunmasıyla ortama yayılacak olan zehirli gazdır.
Buradaki önemli nokta ise,
bozunma olasılığının tam olarak %50 olmasıdır. Bu şekilde parçacığın bozunup
bozunmayacağı önceden kestirilemez.
Sonuç olarak kedi, kutu açıldığında ya
zehirlenip ölmüş bir şekilde görülecektir, ya da parçacık bozunmadıysa diri
olarak görülecektir.
Ancak deneyin paradoks olarak
tanımlanmasının nedeni sonuç değil, gözlemlenmeyen deney aşamasıdır. Önemli
kısım, gözlem yapılmadan önce kutunun içinde neler olduğudur.
Kutu açılmadan, gözlem
yapılmadan önce kedi ne durumdaydı? Ölü müydü, diri miydi?
Kuantum fiziğine göre “hem ölü, hem diri”dir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder